Gorzka czekolada dla zdrowia

czekolada

Rośnie liczba danych naukowych o korzystnym dla zdrowia wpływie flawonoidów – związków występujących w surowcach roślinnych. Dodatkowym źródłem flawonoidów może być gorzka czekolada. Mimo że zalicza się do wyrobów cukierniczych, rozpatrywana jest obecnie jako rodzaj tzw. żywności funkcjonalnej.

Coraz więcej badań wskazuje, że dieta bogata we flawonoidy zmniejsza ryzyko wielu chorób, w tym sercowo-naczyniowych i neurodegeneracyjnych. Obecnie brak jest zaleceń naukowych, ile tych substancji powinniśmy spożywać, ale wskazania do jedzenia odpowiedniej ilości owoców i warzyw podyktowane są także zawartością flawonoidów w tych produktach.

Zawartość flawonoidów w czekoladzie wzrasta wraz z udziałem masy kakaowej. Z powodu braku szczegółowych wymagań prawnych zawartość kakao w czekoladzie gorzkiej jest bardzo zróżnicowana i wynosi od 46% nawet do 99%. Większość czekolad obecnych na rynku zawiera minimum 60-70% masy kakaowej, to 2-3 razy więcej niż w czekoladach mlecznych. W ciągu ostatnich 10 lat coraz więcej badań potwierdza, że umiarkowane spożycie gorzkiej czekolady i kakao może przyczyniać się do zmniejszenia ryzyka chorób sercowo-naczyniowych.

Zbiorcza analiza badań wskazuje, że u pacjentów z nadciśnieniem tętniczym czekolada o zawartości 50-70% ziarna kakaowego zmniejsza ciśnienie skurczowe średnio o 5,0 mmHg i rozkurczowe o 2,7 mmHg. Czekolada bogata we flawonoidy wzbudza zatem zainteresowanie naukowców wspomaganiem leczenia nadciśnienia. W roku 2013, po analizie literatury naukowej zespół ekspertów Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (EFSA) wyraził zgodę na zamieszczanie na opakowaniu czekolady gorzkiej i kakao następującej informacji żywieniowej: „flawonole kakao przyczyniają się do utrzymania elastyczności naczyń krwionośnych, co przyczynia się do prawidłowego przepływu krwi”. Ilość kakao zawartego w czekoladzie decyduje także o zawartości magnezu. Czekolada gorzka jest dobrym źródłem tego składnika i zawiera średnio 165 mg magnezu w 100 g produktu. Przy spożyciu 3-4 kostek czekolady dostarcza to osobom dorosłym 7-8% dziennego zapotrzebowania na magnez. Przeciętna tabliczka czekolady gorzkiej dostarcza 60-70 mg kofeiny, co jest porównywane z ilością kofeiny w filiżance kawy.

Należy jednak pamiętać, że czekolada zawiera także cukier. Jego średnia zawartość w czekoladach gorzkich (26 g/100 g) jest dwukrotnie mniejsza niż w mlecznych (56 g/100 g) i wyraźnie maleje wraz ze wzrostem udziału masy kakaowej. Czekolady o zawartości 90% kakao zawierają jedynie 7-11% cukru. Z żywieniowego punktu widzenia mniejsza ilość cukrów w czekoladach gorzkich zwiększa zalety produktu. Czekolady gorzkie, pomimo mniejszej zawartości cukru, mają porównywalną do czekolad mlecznych wartość energetyczną. W tłuszczu kakaowym dominują kwasy tłuszczowe nasycone, ale zdaniem niektórych ekspertów ten rodzaj kwasów tłuszczowych nie ma tak negatywnego wpływu na zdrowie, jak inne tłuszcze nasycone. Zgodnie z przepisami, poza tłuszczem kakaowym do czekolady mogą być dodawane inne tłuszcze z roślin tropikalnych, jak olej palmowy, shea, sal. Ich zawartość w czekoladzie nie może jednak przekroczyć 5%, a producent stosujący takie tłuszcze ma obowiązek poinformowania o tym konsumenta w następujący sposób: „oprócz tłuszczu kakaowego zawiera tłuszcze roślinne”. Z konsumenckiego punktu widzenia dodatek olejów roślinnych pogarsza smak czekolady.

Czekolada gorzka spożywana w racjonalnych ilościach ze względu na swoje walory odżywcze może więc zastępować inne wysokoenergetyczne, słodkie lub słone przekąski o ubogiej wartości odżywczej.

Autor artykułu:  dr n. o zdrowiu Regina Wierzejska

Źródło: IŻŻ/ Narodowe Centrum Edukacji Żywieniowej