Czy jajka zwiększają ryzyko cukrzycy typu 2?

jajka

Jajka są produktem spożywczym, który budzi wiele kontrowersji pod względem ich wpływu na zdrowie człowieka. W związku z tym mają zarówno swoich zwolenników, jak i przeciwników. Jednym z ważnych pytań w tym kontekście jest określenie potencjalnego wpływu spożycia jajek na ryzyko rozwoju cukrzycy typu 2.

W 2017 roku zespół badaczy z Niemiec pod kierownictwem Lukas Schwingshackl opublikował podsumowanie dotychczasowych trzynastu badań analizujących związek między spożyciem jajek, a rozwojem cukrzycy typu 2. Wyniki tego przeglądu dotyczyły ponad 17 000 osób z cukrzycą typu 2 i ukazały się w międzynarodowym czasopiśmie European Journal of Epidemiology.

Badacze wykazali, że dotychczasowe wyniki badań nie dostarczyły jednoznacznych dowodów na zależność między ilością spożywanych jajek, a rozwojem cukrzyc typu 2. W badaniu porównano osoby, które prawie nie spożywały jajek z osobami spożywającymi średnio jedno jajka na dzień. Badacze sugerują, że spożycie jednego jajka dziennie jest bezpieczne i nie przyczynia się do rozwoju cukrzycy typu 2.

Jednakże, istnieje klika badań, które odnotowały, że większe spożycie jaj (powyżej 50 g / dzień) może zwiększać ryzyko cukrzycy typu 2 o około 13%. Ten silny pozytywny związek między ilością spożywanych jajek, a ryzykiem cukrzycy typu 2 odnotowano w przypadku badań amerykańskich.

Schwingshackl i współpracownicy podkreślili, że powyższego pozytywnego związku nie wykazano w badaniach azjatyckich i europejskich. Podobne różnice między badaniami europejskimi, a amerykańskim odnotowali badacze ze Szwecji pod kierownictwem Alice Wallin, którzy opublikowali swoje wyniki w czasopiśmie Diabetologia w 2016 roku.

Zdaniem Wallin za te różnice odpowiadają nawyki związane ze spożywaniem jajek, które różnią się między populacjami. Kluczowe znaczenie mogą mieć inne produkty, które towarzyszą zwyczajowo przy spożywaniu jajek. Na przykład w USA jajka często spożywane są z czerwonym mięsem i jego przetworami (bekonem i kiełbaskami), które uznawane jest za czynnik ryzyka cukrzycy typu 2.

W związku z tym, w codziennej diecie należy nie tylko uwzględnić ilość, ale także formę w jakiej jajka są spożywane. W 2019 roku zespół badaczy pod kierownictwem Neuenschwander opublikował artykuł w którym wykazał, że nie ma silnych dowód naukowych, które wskazywałyby na związek między spożyciem jajek, a ryzykiem rozwoju cukrzyc typu 2.

Interesujące wyniki uzyskali badacze analizujący wpływ konsumpcji jajek na stężenie hemogolobiny glikowanej u osób z cukrzyca typu 2. Zespół badaczy pod kierownictwem Njike odnotował, że spożywanie dwóch jaj tygodniowo przez 12 tygodni, w porównaniu do całkowitego wykluczenia jajek z diety, nie miało wpływu na poziom hemoglobiny glikowanej, ale poprawiło wskaźnik masy ciała (BMI), zawartość tłuszczu trzewnego, zmniejszyło obwód talii i procent tkanki tłuszczowej w stosunku do wartości wyjściowej.

Co więcej, badania opublikowane w czasopiśmie The Journal of Nutrition w 2017 roku przez amerykański zespół badaczy kierowany przez Maki wykazało, że modyfikacja śniadań bogatych w cukry dodane oraz produkty rafinowane poprzez zastąpienie ich białkiem jajka oraz nienasyconymi kwasami tłuszczowymi może zwiększać wrażliwość organizmu na insulinę (nawet o około 24%) i pozytywnie wpływa na unormowanie cholesterolu we krwi.

Podsumowując można powiedzieć, że umiarkowane spożycie jajek, czyli jednego jajka na dzień, nie zwiększa ryzyka rozwoju cukrzycy typu 2. Ważne jest zwrócenie uwagi nie tylko na ilość, ale i formę w jakiej spożywane są jajka (np. smażenie z dodatkiem tłuszczów nasyconych czy dodatek tłustych przetworzonych produktów mięsnych).

Źródło: IŻŻ NCEŻ/ dr Mariusz Jaworski