Zachorowania na WZW typu A

Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Warszawie poinformował, że w okresie od 1 stycznia do 15 maja b.r. na terenie województwa mazowieckiego odnotowano ogółem 21 zachorowań na wzw typu A. Ustalono, że 20 przypadków było z terenu Warszawy oraz 1 z terenu powiatu pruszkowskiego.

Prowadzone jest szczegółowe dochodzenie epidemiologiczne. Spośród wszystkich chorych wyodrębniono grupę osób, u których objawy pojawiły się w ciągu jednego miesiąca (kwiecień). Są to mężczyźni w przedziale wiekowym 20 – 40 lat. Wśród zarejestrowanych przypadków zachorowań odnotowano cztery dwuosobowe ogniska epidemiczne wzw typu A.

Nadzór epidemiologiczny nad chorymi i ich otoczeniem oraz dochodzenie epidemiologiczne na bieżąco prowadzi Maria Pawlak, Państwowy Wojewódzki Inspektor Sanitarny w Warszawie.

WZW A jest chorobą wywoływaną przez wirus A zapalenia wątroby
z rodziny Picornaviridae, który jest odporny na działanie czynników zewnętrznych, tj. temperatura, substancje chemiczne.

Zakażenie wirusem zapalenia wątroby typu A (HAV) jest na całym świecie przyczyną ~1,4 mln przypadków ostrego WZW rocznie.

Wirusowe zapalenie wątroby typu A potocznie nazywane jest żółtaczką pokarmową lub chorobą „brudnych rąk”.

Jedynym rezerwuarem jest człowiek. Wirus zapalenia wątroby typu A przenoszony jest głównie drogą pokarmową, możliwe jest również zakażenie podczas kontaktu seksualnego (zwłaszcza homoseksualnego).

Do zakażenia może dojść przez:

•   kontakt bezpośredni z zakażonym człowiekiem (np. przeniesienie wirusa poprzez nie umyte po wyjściu
     z toalety ręce),

•   kontakty seksualne z osoba zakażoną lub chorą,

• najczęściej poprzez spożycie skażonego pożywienia (np. nie umytych owoców) i skażonej wody.

U osób dorosłych częstym objawem zakażenia HAV jest żółtaczka, której towarzyszą objawy ogólne, tj. gorączka, brak apetytu, nudności, wymioty. Objawy te pojawiają się 2-7 tygodni od momentu zakażenia i mogą trwać nawet przez wiele tygodni.

Osoby zakażone HAV są zakaźne nawet w okresie 2 tygodni przed pojawieniem się u nich pierwszych objawów i około tygodnia (czasem więcej) po ich ustąpieniu.

Nie ma leczenia przyczynowego, a objawowe stosuje się w przypadkach o cięższym przebiegu lub
z powikłaniami, w których konieczna może być także hospitalizacja. Celem leczenia jest utrzymanie odpowiedniego stanu odżywienia i nawodnienia.

Bardzo rzadko (~0,2% przypadków), częściej u osób po 50. rż. i z przewlekłą chorobą wątroby na innym tle, występuje nadostre lub piorunujące zapalenie (ostra niewydolność wątroby). Rzadko zdarza się również uszkodzenie nerek przez kompleksy immunologiczne, a przy predyspozycji genetycznej zakażenie HAV może wyzwolić autoimmunologiczne zapalenie wątroby.

Choroba może mieć cięższy przebieg u osób po 50. rż., z przewlekłą chorobą wątroby i niedożywionych.

W niepowikłanym WZW typu A pełny powrót do normalnej aktywności życiowej i pracy następuje w czasie
<6 miesięcy.

Podstawowe znaczenie w zapobieganiu ma utrzymywanie wysokiego standardu higieny, a przede wszystkim dokładne i systematyczne mycie rąk, zapobiegające rozprzestrzenianiu się zakażeń.

Należy podkreślić, że najskuteczniejszą formą profilaktyki WZW A są szczepienia ochronne, które w tym przypadku są szczepieniami zalecanymi. Serokonwersja – czyli wytworzenie przeciwciał po szczepieniu, występuje u prawie 100% osób zaszczepionych, a odporność po szczepieniu jest wieloletnia.

Szczepienia zalecane są osobom:

1. wyjeżdżającym do krajów o wysokiej i pośredniej endemiczności WZW typu A,

2. zatrudnionym przy produkcji i dystrybucji żywności, usuwaniu odpadów komunalnych i płynnych nieczystości oraz przy konserwacji urządzeń służących do tego celu,

3. z przewlekłą chorobą wątroby lub chorym na hemofilię.

Szczepienie należy zaproponować ponadto każdej osobie, która chce zmniejszyć swoje ryzyko zachorowania na WZW typu A, zwłaszcza podejmującej ryzykowne zachowania seksualne.

Schemat szczepienia: szczepienie podstawowe – 2 dawki i.m. w mięsień naramienny w schemacie 0, 6–12 miesięcy. Nie zaleca się podawania dawek przypominających.

Możliwe jest szczepienie po kontakcie nieuodpornionej osoby z chorym na WZW typu A (np. WZW typu A
u współdomownika lub inny bliski kontakt z chorym w ciągu minionych 2 tygodni) – szczepienie należy rozpocząć jak najszybciej (maks. w ciągu 14 dni od pierwszych objawów u osoby będącej źródłem zakażenia).
 

Źródło: Wojewódzka Stacja Sanitarno-Epidemiologiczna w Warszawie