Dzień Marchewki
Lubimy ją w różnych odsłonach – do chrupania, w sałatkach, w sokach, a także na parze. Na jej cześć powstała nawet piosenka Lady Pank, a także wiersz Jana Brzechwy. Wydaje się nam bliska i swojska, a pochodzi prawdopodobnie z Persji. Marchew jest jednym z dziesięciu najważniejszych gospodarczo warzyw uprawnych na świecie. 4 kwietnia obchodzimy jej święto.
Marchew to warzywo korzenne, zazwyczaj w kolorze pomarańczowym. Istnieją jednak również jej odmiany fioletowe, czerwone, białe i żółte. Jedna z marchewkowych legend głosi, że miała ona kiedyś kolor biały. Jednak pewnego dnia – za czasów pierwszych Chrześcijan, żołnierze rzymscy zażądali od młodej dziewczyny – Marii, aby wyparła się Chrystusa. Nie zgodziła się, więc została skazana na tortury. Krople krwi młodej kobiety spływały na marchew, którą wtedy czyściła. I wtedy warzywo nabrało koloru jej krwi.
Najczęściej spożywaną częścią marchewki jest korzeń, choć czasami jest także spożywana jej część zielona – liście. Dzicy przodkowie marchewki prawdopodobnie pochodzą z Persji. Naturalnie występujący podgatunek dzikiej marchwi Daucus carota (marchew zwyczajna) – sativus, został selektywnie hodowany na przestrzeni wieków, aby zmniejszyć gorycz i zminimalizować jej twardość. Co ciekawe, po raz pierwszy marchew była uprawiana dla jej liści i nasion, a nie dla jej korzenia. Nasiona marchwi zostały znalezione w Szwajcarii i południowej części Niemiec. W I wieku pierwszy raz wspomniano o korzeniu marchwi.
Według wielu naukowców, marchew została wprowadzona do Europy przez Hiszpanię w VIII wieku oraz w X wieku. Nowoczesna marchew pochodzi z Afganistanu około XII wieku. Pomarańczowe marchewki pojawiły się w Holandii w XVII wieku.
Marchew zwyczajna jest rośliną dwuletnią. Zawiera ß-karoten, mniejsze ilości alfa-karotenu, y-karotenu, luteiny i zeaksantyny. Marchew leczy, odmładza i upiększa. Jedzenie jednej marchewki dziennie obniża poziom złego cholesterolu, zmniejszając przez to ryzyko zawału serca aż o 20%. Warzywo to pomaga również przy zbyt wysokim ciśnieniu, oraz przeciwdziała cukrzycy. Natomiast łatwo przyswajalny z marchwi beta-karoten blokuje, pochodzące z tytoniowego dymu i samochodowych spalin, związki rakotwórcze. Alfa i ß-karoten są częściowo metabolizowane w witaminę A, zapewniając więcej niż 100% dziennej wartości (DW) na 100 g porcji marchwi. Marchewki są również dobrym źródłem błonnika pokarmowego, witaminy K i witaminy B6. Warzywo to 88% wody, 4,7% cukru, 2,6% białka, 1% popiołu, i 0,2% tłuszczu. Zawiera ono również błonnik. Cukry jakie zawiera marchew, to sacharoza, glukoza i fruktoza. Co ciekawe, w surowej marchwi jest uwalniane zaledwie 3% ß-karotenu w czasie fermentacji. Wystarczy jednak dodać olej do gotowania i pieczenia, by poprawić jego uwolnienie do 39%.
Istotny dla osób z problemami sercowymi może być fakt, że nasiona marchewki rozszerzają naczynia krwionośne, dzięki czemu wspomogą walkę z miażdżycą i nadciśnieniem oraz chorobą wieńcową.
Ciekawostką jest fakt, że europejskie normy od 2001 roku zaliczają marchew nie tylko do warzyw, ale również i do owoców. Powodem jest narodowy przysmak Portugalczyków – marchewkowy dżem.
Marchew to trzecie – pod względem popularności, kulinarne warzywo na świecie. Rekordzistą w dziedzinie uprawy największej na świecie marchwi jest John Evens z Alaski, którego marchew z roku 1998 ważyła aż 8,6 kg.
zywnosc.com.pl
© Materiał chroniony prawem autorskim – regulamin
